توزیع فضایی خدمات بهداشتی – درمانی از منظر عدالت اجتماعی (نمونه موردی: شهرستان‌های استان مازندران)

نویسندگان

  • عامر نیک پور استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
  • مرتضی رضازاده دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
چکیده مقاله:

هدف کلی برنامه­ریزی فضایی برقراری عدالت اجتماعی و توزیع رفاه و ثروت در بین افراد جامعه است. عدم توازن در بین مناطق در جریان توسعه، موجب شکاف و تشدید نابرابری منطقه­ای می­شود. بر این اساس، مطالعۀ نابرابری­های اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و رفاه منطقه­ای، یکی از اقدامات اساسی برای برنامه­ریزی در جهت تامین رشد اقتصادی همراه با عدالت اجتماعی و آرایش فضایی اقتصاد ملی و منطقه­ای است. نوشتار حاضر دارای رویکرد کاربردی بوده و روش تحقیق پژوش توصیفی-تحلیلی می‌باشد. با بهره­گیری از تکنیک­ها و مدل­های ضریب تغییرپذیری، ضریب آنتروپی، شاخص مرکب، منحنی لورنز و ضریب جینی در چارچوب نرم­افزارهایSPSS، GIS و Excel و با استفاده از سیزده شاخص بهداشتی-درمانی به تجزیه و تحلیل داده­ها پرداخته می­شود. داده­های مورد نیاز از سالنامه­های آماریِ مرکز آمار ایران و سایر سازمان‌های مربوطه گردآوری شده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که مقدار ضریب پراکندگی شاخص­های متعدد خدمات بهداشتی-درمانی تفاوت زیادی باهم دارند؛ بنحوی که مقدار ضریب تغییرپذیری از 25/0 تا 01/1در سطح استان متغیر است. از دلایل عمدۀ این مسئله تغییرات در تقسیمات جغرافیایی استان، تفاوت در تعداد فارغ­التحصیلانِ رشته­های متعدد پزشکی و سرمایه­گذاری­های خصوصی در بعضی از شاخص­ها می­باشد. براساس مقدار شاخص مرکب بدست آمده، شهرستان­ ساری و بابلسر به ترتیب در ردیف برخوردارترین و محروم­ترین شهرستان­های استان از لحاظ برخورداری از خدمات بهداشتی- درمانی می­باشند. ضریب جینی بدست آمده در سال 1390 بیانگر این نکته است که توزیع فضایی خدمات بهداشتی-درمانی در شهرستان های استان از تعادل کافی برخوردار نیست، اما محاسبه ضریب آنتروپی در دهه اخیر نشان می دهد که روند توزیع و سازمان­یابی خدمات بهداشتی-درمانی در استان مازندران به سمت تعادل و انتظام فضایی بیشتر در جریان است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تطبیقی توزیع فضایی خدمات عمومی شهری از منظر عدالت اجتماعی (نمونه موردی: شهر کاشان)

عدالت اجتماعی یعنی برابری در دستیابی به فرصتها، برابری در دستیابی به فرصتها هنگامی میسر می شود که فرصتها به شکل متعادل در فضا پخش گردیده باشد. پخش فرصتها در شهرها به عنوان اصلی ترین معیار عدالت اجتماعی نیازمند توزیع فضایی متعادل خدمات عمومی شهری است. هدف این مقاله بررسی توزیع خدمات عمومی شهری از منظر عدالت اجتماعی در شهر کاشان می باشد. شیوه به کار گرفته کاربردی و روش تحقیق توصیفی تحلیلی...

متن کامل

تحلیل سطح توسعه خدمات بهداشتی - درمانی از منظر عدالت فضایی (مطالعه موردی: سکونتگاه‌های روستایی استان آذربایجان غربی)

در هر جامعه‌ای، بهداشت و درمان به عنوان یکی از بخش‌های مهم اجتماعی نقش تعیین‌کننده‌ای در سلامت و تندرستی افراد جامعه دارد. از این رو به عنوان یکی از حقوق جهانی بشر، مورد تاکید تمام کشورها در زمینه تأمین رفاه اجتماعی است. مطالعه حاضر باهدف تحلیل سطح توسعه خدمات بهداشتی - درمانی از منظر عدالت فضایی در سکونتگاه­های روستایی استان آذربایجان غربی انجام شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و نوع آن کاربر...

متن کامل

بررسی عدالت فضایی در توزیع امکانات و خدمات بهداشتی- درمانی در شهرستان‌های استان خوزستان

از دیدگاه عدالت فضایی، عدالت دربرگیرنده مفاهیمی چون توزیع متناسب عملکردها و خدمات، دسترسی مناسب به مراکز خدماتی و فعالیتی، بدون تبعیض و تفاوت بین ساکنان یک شهر یا منطقه شهری می‌باشد. هدف این تحقیق بررسی وضعیت عدالت فضایی در توزیع امکانات و خدمات بهداشتی- درمانی در شهرستان‌های استان خوزستان می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش بررسی توصیفی- تحلیلی می‌باشد. داده‌های تحقیق از سالنامه آ...

متن کامل

تحلیل توزیع فضایی- مکانی خدمات بهداشتی- درمانی و مکان‌گزینی بهینه‌ی آن نمونه موردی: مراکز بیمارستانی شهرجهرم

شهر جهرم با جمعیّتی بالغ بر 129213 نفر به عنوان یکی از شهرهای متوسط کشور در جنوب استان فارس واقع شده است. این شهر از نظر دسترسی مطلوب به خدمات شهری خصوصاً خدمات درمانی با مشکل مواجه است. موضوع دسترسی به خدمات شهری از جمله مسائل مهمی است که ابعاد گوناگون امور شهری را تحت تأثیر قرار می‌دهد.هدف از این پژوهش شناسایی وضعیت موجود از نظر توزیع فضایی- مکانی خدمات بهداشتی- درمانی و مکان­گزینی بهینه‌ی آن ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 32  شماره 1

صفحات  145- 158

تاریخ انتشار 2018-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023